Leasing operacyjny czy finansowy – który wybrać?

Wybrać leasing operacyjny czy finansowy (kapitałowy)?  Wielu przedsiębiorców, którzy nie mieli wcześniej do czynienia z leasingiem zadaje to pytanie. O wyborze jednej lub drugiej formy finansowania decydować powinny aspekty podatkowe, rachunkowo-księgowe, ewentualnie inne związane z prowadzoną działalnością, np.: nie każdej firmie zależy na wykazywaniu przedmiotu leasingu w środkach trwałych (operacyjny), z kolei dla innej może to być istotne (finansowy).

Zwróćmy tu jednak od razu uwagę, że w Polsce istnieje pewnego rodzaju niekonsekwencja związana z traktowaniem leasingu na gruncie rachunkowym i podatkowym! Każda umowa leasingu operacyjnego pod względem rachunkowym będzie nią również w ujęciu podatkowym. Z kolei większość zawieranych w Polsce umów „rachunkowo” traktowana jako finansowe pod względem podatkowym będzie leasingiem operacyjnym!

Dlaczego tak jest i z czego to wynika? Jest to konsekwencja historyczna polskiego rynku leasingu, który powstawał i rozwijał się w okresie burzliwej transformacji i braku odpowiednich uregulowań podatkowych.

Jednak, żeby nie przedłużać tego wywodu, skupmy się wyłącznie na ujęciu leasingu operacyjnego i finansowego właśnie pod kątem podatkowym.

Leasing operacyjny czy finansowy

W największym skrócie: W leasingu operacyjnym kosztem uzyskania przychodu jest czynsz inicjalny (pierwsza wpłata) oraz wszystkie raty leasingowe. Podatek VAT doliczany i płacony jest „proporcjonalnie” wraz z każdą z tych opłat. Leasingobiorca nie może amortyzować środka trwałego będącego przedmiotem umowy.

Z kolei w leasingu finansowym to leasingobiorca ma prawo do amortyzacji. Do kosztów zaliczyć może tylko część odsetkową raty! Istotne jest również to, że przy leasingu finansowym (w odróżnieniu od operacyjnego) podatek VAT należy zapłacić od całości transakcji już na jej początku. Nie będzie to zatem VAT naliczony tylko od czynszu inicjalnego, ale od wszystkich płatności w całym okresie leasingu – z góry. Nie każde przedsiębiorstwo może, czy chce sobie na coś takiego pozwolić. Dodać tu jednak należy, że niektórzy leasingodawcy pomagają „refinansować” ten VAT – dzięki temu doliczany jest on jakby do rat poprzez dodatkową usługę finansową, choć samo rozliczenie z US nastąpiło „jednorazowo”.

Nadal jednak nie odpowiedzieliśmy na pytanie, którą formę leasingu wybrać…

Nieoficjalne statystyki mówią, że nawet 80% umów zawieranych w Polsce to umowy leasingu operacyjnego. Dlaczego tak jest?

Najczęściej daje on większe korzyści podatkowe (tarcza podatkowa) niż jego „finansowa” wersja. Nie bez znaczenia jest również jego prostota w rozliczeniach podatkowych (pierwsza wpłata i raty w całości w koszty), a także wspomniana już wcześniej możliwość płacenia i rozliczania VAT wraz z kolejnymi ratami.

Same firmy leasingowe również preferują udzielanie leasingu operacyjnego. Można powiedzieć, że jest to niemal „defaultowa” (domyślna) forma finansowania przy sporządzaniu ofert przez finansujących.

O ile są przypadki kiedy można zastanawiać się czy lepiej skorzystać z leasingu operacyjnego czy finansowego – i tu bez znajomości sytuacji finansowej i podatkowej przedsiębiorstwa się nie obejdzie – o tyle są też takie sytuacje gdzie wybór jednej lub drugiej formy finansowania wydaje się być oczywisty.

Leasing operacyjny będzie zdecydowanie korzystniejszy dla firm, które (w większości przypadków):

• Chcą sfinansować nowe samochody osobowe. Amortyzuje się je przez 5 lat – tymczasem korzystając z leasingu operacyjnego koszty takiego pojazdu można rozliczyć już choćby w 2 czy 3 lata.
• Chcą sfinansować samochody osobowe o dużej wartości (np.: luksusowe). Kupując samochód drogi za gotówkę, na kredyt czy w formie leasingu finansowego, podatnik może naliczyć koszty amortyzacji tylko do równowartości 20.000 EUR. Wszystko ponad tą kwotę nie będzie już kosztem. Natomiast przy leasingu operacyjnym leasingobiorca może „wrzucić” w koszty wszystkie raty, czyli niejako całą wartość samochodu.
• Chcą uniknąć naliczenia VAT w pełnej wysokości w momencie zakupu/dostawy środka trwałego.
• Chcą zaliczyć w koszty wysoką opłatę wstępną, np.: jeżeli czynsz inicjalny wynosi 45% wartości środka trwałego, to można zaliczyć go w koszty w miesiącu jego poniesienia.

To tylko niektóre powody, dla których lepiej jest skorzystać z leasingu operacyjnego. Podkreślamy przy tym, że jest to zdecydowanie najbardziej popularna forma leasingu w naszym kraju.

Kiedy więc lepszy będzie leasing finansowy?

• Tu trzeba wspomnieć o kolejnej właściwości tej formy finansowania. Podczas gdy leasing operacyjny jest traktowany podatkowo jako usługa i objęty stawką (23%, wcześniej i może kiedyś jeszcze w przyszłości 22% VAT), to leasing finansowy jest „dostawą towarów”. Przez to objęty jest stawką taką jak sam przedmiot leasingu. Jest to istotne, np. w przypadku leasingu sprzętu medycznego, który objęty jest niższą stawką VAT (8%).
• Z podobnych jak powyższy powodów z leasingu finansowego można korzystać w przypadku chęci sfinansowania samochodów, na które sprzedający nie wystawia „pełnej” faktury VAT, a jedynie fakturę z VAT zwolnionym. W leasingu operacyjnym taki pojazd stałby się droższy o 23% (konieczność doliczenia VAT w takiej wysokości do każdej raty), tymczasem przy leasingu finansowym VAT zostanie doliczony tylko do części odsetkowej raty.
• Leasing finansowy będzie dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców chcących skorzystać z „uprzywilejowanej” amortyzacji. Mamy tu na myśli, np. amortyzację jednorazową dla tzw. „małych podatników”, czy też amortyzację o podwyższonej stawce, która może być zastosowana dla przedmiotów używanych.
• Krótki okres – jeżeli korzystającemu zależy na bardzo krótkim okresie leasingu, np. 12 miesięcy, to pozostaje mu jedynie leasing finansowy. Leasing operacyjny ma w tym ograniczenia (o czym niżej, w wadach).
• Wreszcie, wspomniana już wcześniej, możliwość naliczenia VAT od całej wartości przedmiotu leasingu i odsetek już w pierwszym miesiącu umowy – dla niektórych przedsiębiorców jest to istotne.

Podobnie jak w przypadku leasingu operacyjnego, tak i tu nie są to wszystkie cechy, które przemawiają za wyborem leasingu kapitałowego.

Wady leasingu operacyjnego

• Minimalny okres leasingu – musi on wynosić minimum 40% okresu normatywnej stawki amortyzacji przedmiotu umowy. Regulują to przepisy podatkowe i tak, np.: umowa leasingu samochodów osobowych czy dostawczych trwać musi minimum 24 miesiące, a ciągników siodłowych czy wielu popularnych maszyn i urządzeń nawet minimum 3 lata.
• Wysokość wykupu po zakończeniu – najczęściej wynosi on 1% początkowej wartości przedmiotu leasingu, są jednak sytuacje kiedy (z powodów ograniczeń podatkowych) wynosi on więcej. Tak będzie np.: w przypadku leasingu samochodów na krótki okres, gdzie po dwóch latach wynosi on z reguły 16-20% wartości, a w przypadku większości maszyn i urządzeń po trzech latach będzie to minimum 20%. Jeżeli wykup miałby być mniejszy (1%), to okres leasingu musi być odpowiednio dłuższy.
• Brak możliwości skorzystania z „uprzywilejowanych” stawek amortyzacji.

Wady leasingu finansowego

• Podatek VAT naliczony w całości z chwilą dostawy przedmiotu (dla niektórych może to być zaleta).
• Czynsz inicjalny, niezależnie od jego wysokości nie będzie kosztem uzyskania przychodu.
• W przypadku większości popularnych przedmiotów leasingu (np.: nowe samochody osobowe) mniejsza „tarcza podatkowa” niż przy leasingu operacyjnym.

Jednak leasing operacyjny

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, który nie miał nigdy do czynienia z leasingiem, nie wiesz czy skorzystać z leasingu operacyjnego czy finansowego, a chcesz sfinansować jakiś „prosty” przedmiot , np.: samochód osobowy, to najprawdopodobniej powinieneś skorzystać z leasingu operacyjnego i nie zawracać sobie tym więcej głowy…. Robi tak zdecydowana większość przedsiębiorców. W przeciwnym razie warto rozważyć różne „za” i „przeciw” w kontekście prowadzonej przez siebie działalności oraz sytuacji finansowej i podatkowej.

Przeczytaj również: Raport awaryjności samochodów TÜV 2015

---

Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi

Czym różni się leasing operacyjny od finansowego?

Leasing operacyjny i finansowy różnią się pod względem podatkowym. W leasingu operacyjnym kosztem uzyskania przychodu jest czynsz inicjalny oraz wszystkie raty leasingowe, a VAT jest doliczany i płatny wraz z każdą z tych opłat. Leasingobiorca nie może amortyzować środka trwałego będącego przedmiotem umowy. W leasingu finansowym leasingobiorca ma prawo do amortyzacji, a do kosztów zalicza tylko część odsetkową raty. VAT jest płatny od całości transakcji już na jej początku.

Dlaczego leasing operacyjny jest popularniejszy w Polsce?

Leasing operacyjny jest popularniejszy, ponieważ często oferuje większe korzyści podatkowe i jest prostszy w rozliczeniach podatkowych. Dodatkowo, VAT jest płatny i rozliczany wraz z kolejnymi ratami, co jest korzystne dla wielu firm.

Kiedy warto wybrać leasing finansowy?

Leasing finansowy może być korzystny w przypadku chęci sfinansowania sprzętu medycznego, który objęty jest niższą stawką VAT, lub samochodów, na które sprzedający nie wystawia pełnej faktury VAT. Może być również dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców chcących skorzystać z uprzywilejowanej amortyzacji.

Jakie są wady leasingu operacyjnego?

Wadami leasingu operacyjnego są minimalny okres leasingu, który musi wynosić minimum 40% okresu normatywnej stawki amortyzacji przedmiotu umowy, oraz wysokość wykupu po zakończeniu, która najczęściej wynosi 1% początkowej wartości przedmiotu leasingu.

Jakie są wady leasingu finansowego?

W leasingu finansowym podatek VAT jest naliczony w całości z chwilą dostawy przedmiotu, co może być problematyczne dla niektórych przedsiębiorców. Ponadto, czynsz inicjalny, niezależnie od jego wysokości, nie jest kosztem uzyskania przychodu.